GESCHIEDKUNDIGE EN JOURNALISTIEKE ARTIKELEN | Chayah Godschalk-Visser
GESCHIEDENIS SCHRIJVEN
Als er al duizenden jaren mensen in Nederland wonen, dan moet er wel iets van achterblijven. Niemand is zo goed in z'n sporen uitwissen. Gelukkig komen steeds meer historische plaatsen boven water... of boven de grond. Al deze ontdekkingen bieden ons steeds meer kennis over hoe het leven hier voor de vorige bewoners was. En ze laten ons zien dat we hier niet de eersten, de laatsten of de enigen zijn.
Leesplezier,
Chayah Godschalk Visser
Disclaimer: Omdat geschiedkundig onderzoek nooit volledig is afgerond blijven mijn artikelen onderhevig aan wijzigingen. Voor opmerkingen of aanvullingen aangaande deze artikelen, neem gerust contact op!
Internationaal
Is er archeologisch bewijs voor het Boek van Mormon?
Het Boek van Mormon centraal in de mormoonse religie en zou een ‘alternatieve geschiedenis’ van het Amerikaanse continent beschrijven. Maar de wetenschappelijke wereld heeft ernstige bedenkingen over de authenticiteit van het boek van Mormon. Volgens aanhangers van de mormoonse kerk is het boek echter wel degelijk accuraat. Daarom zoeken ze naarstig naar archeologisch bewijs om hun wereldbeeld te ondersteunen. Hoe zit dat precies?
De Nederlandse rol in de slavenhandel
Fort Elmina is een fort aan de kust van Ghana, waar tot slaaf gemaakte Afrikaanse mensen door Nederlanders in overvolle cellen werden vastgehouden, als onderdeel van de Driehoekshandel.
China verzet zich actief tegen mensenrechtenverplichtingen en gebruikt zijn groeiende economische macht om internationale critici het zwijgen op te leggen.
Vrijmetselarij: bouwen aan jezelf
De Vrijmetselarij is geen religie, maar een levensbeschouwing. Hoe is de Vrijmetselarij ontstaan?
Tweede Wereldoorlog
Market Garden: para's vertellen
Operation Market Garden was een van de grootste offensieven van de Tweede Wereldoorlog om Nederland te bevrijden. Maar de operatie verliep niet volgens plan.
Opgegroeid in Hierden tijdens WO II
Deze dames van 83 en 88 jaar groeiden tijdens de bezetting in Hierden op. 75 jaar later vertellen zij hun verhaal.
Special ter ere van de 70-jarige bevrijding van Harderwijk, met voorwoord door Burgemeester Van Schaik.
Prehistorie
De Dode Zeerollen geven een unieke kijk op de Joodse cultuur van 2000 jaar geleden. Zo werpen ze licht op de periode tussen het Oude en het Nieuwe Testament.
Tussen de 4e en 6e eeuw verplaatsten hele stammen zich en joegen andere volken voor zich uit. Wat zorgde ervoor dat hele volken besloten te migreren?
De Steentijd wordt onderverdeeld in drie tijdvakken: de oude steentijd, de middensteentijd en de jonge steentijd.
De Maya's, wiskunde en astronomie
De Maya's waren vergevorderd in wiskunde en astronomie. Ze ontwierpen een ingewikkelde kalender en als enige indianenvolk een volledig ontwikkeld schrift.
De Azteken, stichters van Mexico-stad
De Azteken hadden een eenvoudig maar effectief irrigatiesysteem. Ze maakten namelijk drijvende akkers op het Texcocomeer. Ook stichtten zij de hoofdstad Tenochtitlán, die wij nog steeds kennen als Mexico-stad.
De Inca's, bergterrassen en zonverering
De Inca's gaven boodschappen door d.m.v. geregen koorden, de quipu. Boodschappers, de chasqui, renden honderden kilometers om de quipu door het rijk te verspreiden.
De Germanen, in runen geschreven
De Germanen ontwikkelden een eigen alfabet, dat in runen werd uitgeschreven. Daarmee gaven zij hun heldendaden door op volgende generaties.
De Kelten: bouwers, smeden en krijgers
Andere volken zagen de Kelten als afschrikwekkende tegenstanders. De strijders waren gespierd, met wilde kapsels en geverfde lichamen.
De Vikingen, zeevarende krijgers
In de 9e tot 11e eeuw trokken de Vikingen vanuit het huidige Scandinavië ten strijde met Europa, waarbij ze plunderden, terroriseerden en koloniseerden.
Arnhem
Wat is er met het Gulden Spijcker op het eiland in Sonsbeek gebeurd?
Op het eiland middenin de Grote Vijver in Park Sonsbeek zijn muurresten gevonden. Deze bleken afkomstig van het oorspronkelijke huis Gulden Spijcker uit 1430.
Wandeling langs de historie van de Sint-Jansbeek (Zypendaal-Sonsbeek)
Het is van harte aanbevolen om deze route in de zomermaanden op een zondagmiddag te bewandelen, vanwege de openingstijden van huis Zypendaal, het Watermuseum en de Witte Watermolen.
Lengte: 2,5 km
Duur: 1 tot 1,5 uur
Het Zilveren Spijker in Arnhem - heeft recent onderzoek de locatie onthuld?
Het Zilveren Spijker in Arnhem diende als een buitenverblijf van hertog Karel van Gelre (1467-1538), voordat het in de zestiende eeuw in handen van de magistraat kwam. Bekend was dat het Zilveren Spijker buiten de stadsmuren van Arnhem in het huidige Park Sonsbeek stond, maar niet waar het precies heeft gestaan. Dit archiefonderzoek onthult een mogelijke locatie van het Zilveren Spijker.
Hoe kwam er een verkeerde naam op de ijskelder in Sonsbeek?
De gerestaureerde historische ijskelder in Sonsbeek wordt heropend. Het monument is minstens tweehonderd jaar oud en van grote cultuurhistorische waarde. Maar een vergissing leidde ertoe dat er een verkeerde naam op de eerst gelegde steen staat. Hoe kwam dat?
Hoe is Park Sonsbeek ontstaan?
Park Sonsbeek was eeuwenlang een bebost beekdal van de Sint-Jansbeek. Al in 700 v.Chr. woonden er mensen aan deze beek, die stroomt vanuit de heuvels van Zypendaal via Sonsbeek, door de binnenstad in een bocht naar de Rijn. Sterker nog, Arnhem is vanwege deze beek op deze plaats ontstaan, en mede door haar heeft de stad zich kunnen ontwikkelen tot hoofdstad van Gelderland.
De vrouw die het opnam tegen Keizer Karel V
In 1543 valt Keizer Karel V Gelre binnen, dit is een van de laatste Nederlandse gebieden die vanaf nu onder zijn bewind vallen. Al met al heeft Karel V meer gebied dan het hele Romeinse Rijk bij elkaar. Een grote man dus. Maar er is een vrouw die daar niets van wil weten.
Hoe is de Syp ontwikkeld tot Kasteel Zypendaal?
Wist je dat Kasteel Zypendaal in Arnhem helemaal geen kasteel was? En dat een spelfoutje de uitspraak van de naam veranderde?
Elburg
Historische wandeling door Hanzestad Elburg
Elburg is een goudmijn aan historie. Al bijna 750 jaar pronkt Elburg met haar historische vesting. De eeuwenoude stadsmuren omsluiten meer dan 250 monumenten. Het is een unieke Hanzestad, vrijwel zonder nieuwbouw. Zelfs de kinderkopjes in de straten zijn historisch. Dat maakt de vestingstad zelf tot één groot monument.
Lengte: 1,5 km
Duur: 30-45 min.
De haven kijkt de oude schipper na als hij de stadspoort doorgaat. Kinderkopjes kletsen onder zijn schuivende klompen. De geur van gerookte paling verleidt hem niet. Hij bereikt de binnengracht, klimt met moeite over haar brug. Een kort knikje naar de smid en op naar zijn rijtuig. Eindelijk zit hij en hij start zijn Tesla.
Een uniek tijdsdocument. De memoires van Beert Akster (1889-1982) geven zicht op het dagelijks leven rond Elburg en Oldebroek in de vroege 20e eeuw.
Weetjes
Vrouwen tot 1956 'handelingsonbekwaam'
Getrouwde vrouwen werden nog tot 1956 als ‘handelingsonbekwaam’ gezien. Volgens de wet was de vrouw ondergeschikt aan haar man.
Veranderende schoonheidsidealen
Wist je dat roze voor meisjes en blauw voor jongens pas sinds 1940 de norm is? En dat slank-zijn pas sinds 1960 een schoonheidsideaal is? Of dat zonnen nog geen honderd jaar bestaat?
Het Wilhelmus is in origine een protestlied en de eerste letters vormen samen een naam.
Honderd jaar voor het Corona-virus heerste er ook al een pandemie: de Spaanse Griep (1918-1920). Het virus woedde zo'n anderhalve jaar rond en eiste miljoenen levens.
Rondom de stadsmuur van Harderwijk was de Zuiderzee moerassig en erg ondiep. De boten die de vis vervoerden konden niet helemaal tot de kust komen.
De schoolstrijd was een strijd om het bestaansrecht van het bijzonder onderwijs, die politieke vormen aannam.
De geschiedenis van het geschiedenisonderwijs
Mensen die nu het vak geschiedenis volgen, moeten andere feitjes stampen dan hun (groot)ouders, terwijl het verleden hetzelfde is gebleven. Hoe zit dat?
Meer lezen:
Paul, een toegewijde vader, stapt met zijn kinderen in de ICE naar Duitsland. De kleine Bram en grote zus Julia mogen voor het eerst mee op een internationale treinreis. Maar tijdens een moment van onoplettendheid raken de kinderen vermist. Hoe kunnen twee kinderen zonder enig spoor verdwijnen? Zitten ze nog in de trein of zijn ze uitgestapt? Iemand moet iets hebben gezien, maar waarom helpt niemand hem?
Dit gaat over een jongen in Oeganda en een jonge vrouw in Nederland. Over wat zij gemeen hebben; verwaarlozing en de gevolgen daarvan. Maar bovenal gaat dit over liefde. En de gevolgen daarvan.